Sinds 1 mei 2016 is de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) van kracht. Deze wet is bedoeld om helderheid te scheppen over de status van zelfstandigen. Het komt geregeld voor dat iemand als zzp'er wordt beschouwd, terwijl hij of zij in werkelijkheid als werknemer functioneert. De handhaving van de Wet DBA is tot nu toe opgeschort en blijft dat tot 1 januari 2025. Tot die tijd zal de Belastingdienst geen boetes of naheffingen opleggen aan opdrachtgevers en opdrachtnemers.
Momenteel is er sprake van een handhavingsmoratorium. Dit betekent dat de Belastingdienst wel aanwijzingen kan geven als zij vermoeden dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst, maar alleen in bijzondere gevallen van opzettelijk misbruik handhavend zal optreden.
Per 1 januari 2025 zal de Belastingdienst beginnen met het handhaven van de regels rondom schijnzelfstandigheid. Vanaf die datum vervalt het handhavingsmoratorium. Specifieke sectoren, zoals de zorg, kinderopvang, bouw en onderwijs, zijn al extra geïnformeerd over deze verandering.
Door het beëindigen van het handhavingsmoratorium kan de Belastingdienst tijdens controles boetes opleggen voor schijnzelfstandigheid die binnen organisaties of bedrijven wordt aangetroffen.
Let op! Als een bedrijf of organisatie zich niet aan de regels houdt, kan een naheffing tot maximaal vijf jaar terug worden opgelegd. De Belastingdienst zal echter alleen terugwerkende kracht tot 1 januari 2025 toepassen, de datum waarop het handhavingsmoratorium vervalt.
Begin september 2024 heeft het kabinet aangekondigd dat er een overgangsregeling komt. Dit houdt in dat werkgevers en werkenden een jaar de tijd krijgen om aan te tonen dat ze actie ondernemen tegen schijnzelfstandigheid, zonder dat ze vergrijpboetes opgelegd krijgen. Deze beslissing is genomen om duidelijkheid te bieden, zodat men zich op de wijziging kan voorbereiden. De nieuwe wet zal uiterlijk 1 januari 2026 van kracht worden.
De Belastingdienst heeft ook aangekondigd dat zij geen modelovereenkomsten meer zullen goedkeuren. Dit komt omdat dergelijke overeenkomsten geen zekerheid kunnen bieden over het werken buiten dienstverband; dit is namelijk afhankelijk van de praktische werkwijze en niet van de contractuele afspraken.
Het is cruciaal om te controleren welke afspraken je met zelfstandigen hebt gemaakt en hoe deze zijn vastgelegd. Zorg ervoor dat de gemaakte afspraken op papier daadwerkelijk overeenkomen met de praktijk. Let hierbij op het volgende: