Iedere werknemer heeft recht op vier weken vakantie op jaarbasis. Het gaat hier om de wettelijke vakantie-aanspraak. Komt iemand in de loop van het jaar in dienst dan vindt de opbouw naar rato plaats. In een individuele arbeidsovereenkomst of in een cao is vaak geregeld dat de werknemer recht heeft op meer vakantiedagen dan het wettelijke minimum, de zogenaamde bovenwettelijke dagen. Bij de toekenning van bovenwettelijke dagen kan worden afgeweken van de wettelijke regeling.
Wettelijke vakantiedagen vervallen een half jaar na afloop van het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd. Dit betekent concreet dat de wettelijke vakantiedagen over 2020 dus op 1 juli 2021 komen te vervallen. Afwijkende schriftelijke partijafspraken zijn mogelijk, mits in het voordeel van de werknemer. De vervaltermijn dient als stimulans voor werknemers om hun wettelijke vakantiedagen op te nemen.
Deze korte vervaltermijn geldt niet voor bovenwettelijke vakantiedagen. Ook geldt de korte vervaltermijn niet als de werknemer redelijkerwijs niet in staat is geweest zijn vakantiedagen op te nemen bijvoorbeeld in verband met drukte in de organisatie. Dan wordt weer teruggevallen op de reguliere verjaringstermijn van vijf jaar. Dit laatste mag niet te snel worden aangenomen. Ook zieke werknemers kunnen bijvoorbeeld gewoon vakantie opnemen. Dit geldt zeker als er re-integratieverplichtingen zijn opgelegd aan de werknemer. Tijdens vakantie is de zieke werknemer immers vrijgesteld van zijn re-integratieverplichting.
Voor de bovenwettelijke vakantiedagen geldt een verjaringstermijn van vijf jaar die begint te lopen na afloop van het jaar waarin ze zijn opgebouwd. Bovenwettelijke vakantiedagen over 2021 komen dus op 31 december 2026 te verjaren. Verjaringstermijnen kunnen in tegenstelling tot vervaltermijnen worden opgeschort. De werknemer kan een brief aan de werkgever schrijven waarin hij kenbaar maakt aanspraak te willen blijven maken op de bovenwettelijke vakantiedagen die komen te verjaren. Dan begint er weer een nieuwe verjaringstermijn te lopen.
Het Europese Hof van Justitie heeft in 2018 in het Max-Planck arrest bepaald dat alleen wanneer de werkgever kan bewijzen dat hij de werknemer erop heeft gewezen dat hij de vakantiedagen tijdig moet opnemen en wat de consequenties zijn als de werknemer dat niet doet, de vakantiedagen komen te vervallen. De werkgever heeft dus een vergaande inspanningsverplichting. Het is dus zaak voor een werkgever om een werknemer er vóór 1 juli 2021 op te wijzen dat zijn nog openstaande wettelijke vakantiedagen over 2020 komen te vervallen.
ATV-dagen vallen niet onder de regelgeving ten aanzien van vakantiedagen. Daarom is het wel mogelijk om ATV-dagen na een bepaalde tijd te laten vervallen.