Voor wie is de wet van toepassing?

De Wet excessief lenen bij eigen vennootschap kan van toepassing zijn op iedereen die:

• een aanmerkelijk belang heeft in een of meerdere vennootschappen en
• schulden heeft aan die vennootschappen, of waarvan de partner of aangesloten personen schulden hebben aan die vennootschappen.

In grote lijnen heeft iemand een aanmerkelijk belang als hij of zij:

• minimaal 5% van de aandelen bezit, of
• het recht heeft om 5% van de aandelen te verwerven, of
• winstbewijzen bezit die betrekking hebben op ten minste 5% van de jaarwinst of wat uitbetaald wordt bij liquidatie.

Een directeur-grootaandeelhouder (dga) is doorgaans iemand die door bovenstaande regels een aanmerkelijk belang heeft. Daarom kan een dga door deze wet geraakt worden.

Tip! De criteria voor het bepalen van een aanmerkelijk belang kunnen complex zijn. Je kunt ook een aanmerkelijk belang hebben in een vennootschap waarin je niet direct aandelen bezit, maar wel indirect via een andere vennootschap. Dit betekent dat je een aanmerkelijk belang kunt hebben in meerdere vennootschappen. Overleg met onze adviseurs of dit in jouw situatie ook zo is en hoe de regels voor jou uitpakken.

Let op! Deze advieswijzer richt zich vooral op een aanmerkelijk belang in een bv, maar het kan ook van toepassing zijn bij andere entiteiten. Denk bijvoorbeeld aan een deelgerechtigheid in een open fonds voor gemene rekening of een lidmaatschapsrecht in een coöperatie. Ook hier geldt de wet betreffende excessief lenen bij eigen vennootschappen.

Schulden boven € 500.000 van dga en partner

Een dga met schulden aan zijn of haar bv lager dan € 500.000 per 31 december 2025 hoeft geen gevolgen van de wet te verwachten. Dit betreft niet alleen de eigen schulden van de dga, maar ook die van de fiscale partner. Bij het vaststellen of het bedrag van € 500.000 overschreden wordt, worden de schulden van zowel de dga als de partner bij elkaar opgeteld. Heb je ook een vordering op de bv, dan worden deze niet van elkaar afgetrokken; enkel de schulden worden meegeteld!

Let op! Als jij en/of jouw fiscale partner een aanmerkelijk belang in meerdere bv's hebben, moet je de schulden aan al die bv's bij elkaar optellen. Je mag dus niet maximaal € 500.000 per bv lenen, maar samen met jouw fiscale partner maximaal € 500.000 van al jullie bv's samen.

Als je in 2023 of 2024 belasting hebt betaald over een te hoge schuld bij jouw eigen bv, wordt de drempel van € 500.000 verhoogd met het bedrag waarover je al belasting hebt betaald. Je betaalt dus geen belasting over een schuld waar je eerder al belasting over hebt betaald.

Voorbeeld:
Je hebt een aanmerkelijk belang in bv X en bv Y. Voor bv X bedraagt jouw schuld op 31 december 2025 € 350.000, en bij bv Y € 500.000. Samen zijn jouw schulden meer dan € 500.000. Als je niets onderneemt, betaal je over 2025 belasting over € 350.000 (€ 850.000 - € 500.000). Bedroeg de totale schuld op 31 december 2024 ook al € 850.000, dan betaalde je eerder al belasting over € 350.000. In 2025 hoef je dan niet nogmaals belasting te betalen over datzelfde bedrag. De drempel wordt verhoogd tot € 850.000 (€ 500.000 + € 350.000).

Indirecte schulden en andere rechten

Bij het in kaart brengen van jouw schulden is het belangrijk om naar alle schuldverhoudingen en verplichtingen te kijken. Ook de indirecte schulden tellen mee.

Let op! Als de dga en/of zijn fiscale partner alleen externe financiering kan verkrijgen als de bv borg staat, telt die lening mee voor de totale schulden. Kan dat zonder borgstelling, maar biedt borgstelling door de bv betere voorwaarden, dan telt die lening niet mee.

Tip! Overleg met onze adviseurs in hoeverre civielrechtelijke schuldverhoudingen en verplichtingen in jouw situatie van toepassing zijn en hoe te handelen met borgstellingen door de bv.

Schulden van verbonden personen

Als jouw bloed- of aanverwanten in rechte lijn schulden hebben bij jouw bv, moet jij deze bij jouw eigen schulden meetellen die boven de € 500.000 uitkomen.
Bloed- en aanverwanten in rechte lijn zijn kinderen, kleinkinderen en opwaarts tot aan grootouders en overgrootouders.

Voorbeeld:
Als je kind in 2025 € 400.000 leent van jouw bv, hoef je deze niet mee te tellen. Heeft het kind echter op 31 december 2025 een schuld van € 600.000 bij jouw bv, dan moet je € 100.000 meerekenen om te beoordelen of je boven de drempel van € 500.000 komt. Als je zelf in 2025 € 450.000 leent bij jouw bv, moet je over € 50.000 belasting betalen (€ 450.000 + € 100.000 - € 500.000).

Tip! Dit geldt niet als jouw bloed- of aanverwant zelf ook een aanmerkelijk belang heeft in jouw bv. In dat geval moet hij of zij zelf beoordelen in hoeverre de wet op hem of haar van toepassing is.

Voorbeeld:
Als je kind een aanmerkelijk belang in jouw bv heeft, telt die € 100.000 niet mee. Jij betaalt dan geen belasting. Het kind moet echter wel belasting betalen over dat bedrag.

Uitzondering voor eigenwoningschulden

Voor eigenwoningschulden geldt een uitzondering. Deze tellen niet mee voor de beoordeling of je op 31 december 2025 schulden hebt aan jouw bv boven € 500.000, mits de schuld voldoet aan de wettelijke voorwaarden voor renteaftrek en er een hypotheek aan de bv is verstrekt.

Let op! Is er geen hypotheek verstrekt, telt de lening wel mee. Dit geldt ook als de hypotheek niet voldoet aan de wettelijke voorwaarden. Is er wel hypotheek, maar is het bedrag lager dan de lening, telt het deel boven het inschrijvingsbedrag mee.

Tip! Als de eigenwoningschuld op 31 december 2022 al bestond, geldt de hypotheekvoorwaarde niet. Deze schulden hoeven alleen aan de wettelijke voorwaarden voor renteaftrek te voldoen.

Voorbeeld:
Als je op 31 december 2025 € 500.000 schulden bij jouw bv hebt voor de aanschaf van jouw woning, en daarnaast nog een lening van € 500.000 voor andere doeleinden, en de lening voor jouw huis voldoet aan de belastingvoorwaarden, maar zonder hypotheek, dan heb je geen problemen. Als de lening na 31 december 2022 is verstrekt, moet je over € 500.000 belasting betalen bij de bv.

Tip! De uitzondering geldt ook voor schulden van bloed- en aanverwanten in rechte lijn, mits deze voldoen aan de wettelijke voorwaarden.

Peildatum 31 december 2025

Op deze datum wordt vastgesteld of jouw schulden boven de € 500.000 uitkomen, rekening houdend met de eerder genoemde regels. Zijn jouw schulden nu hoger dan € 500.000, maar was dat in 2024 niet het geval, dan heb je tot die tijd om actie te ondernemen. Neem contact op met onze adviseurs om te bespreken wat je kunt doen.

Tip! Voor de beoordeling van de grens van € 500.000 mogen vorderingen niet worden verrekend met schulden. Het kan verstandig zijn om deze vorderingen en schulden voor 31 december 2025 officieel te verrekenen.

Belastingtarief

Voor het bedrag boven de € 500.000 ben je belasting verschuldigd in box 2. In 2025 gelden er twee tarieven in box 2: over de eerste € 67.804 aan box 2-inkomen betaal je 24,5%, en over het meerdere 31%.

Gevolgen van latere aflossing van schuld

Als je in 2023 of 2024 belasting hebt betaald over het deel van jouw schulden boven de drempel, wordt dit bedrag toegevoegd aan de drempel. Dit voorkomt dat je elk jaar opnieuw belasting moet betalen over hetzelfde bedrag. Dit geldt ook als je in 2025 belasting gaat betalen.

Een latere aflossing kan resulteren in een negatief inkomen in box 2, dat verrekend kan worden met andere inkomsten of kan leiden tot een verlies in box 2. Dit verlies kan dan verrekend worden met inkomen van het voorafgaande jaar of voor de daaropvolgende zes jaar.

Voorbeeld:
Je hebt op 31 december 2024 een schuld van € 850.000 aan jouw bv. Je betaalt daarover belasting in 2024. Als je in 2025 € 350.000 aflost, ontstaat er een verlies in box 2 ter hoogte van € 350.000. Dit verlies kan je verrekend krijgen met de winst van 2024, voor belastingteruggave.

Tip! Bespreek de gevolgen van een latere aflossing met onze adviseurs.

Schulden tot € 500.000

Als jouw schulden minder zijn dan € 500.000, is er nog steeds risico op belastingheffing indien de Belastingdienst meent dat sprake is van een verkapte dividenduitkering. Zorg ervoor dat al jouw leningen schriftelijk zijn vastgelegd met zakelijke voorwaarden om de bewijspositie van de Belastingdienst te bemoeilijken.

Alleen fiscale gevolgen

Als jouw bv geconfronteerd wordt met belasting door deze wet, zijn de regels uitsluitend fiscaal van aard. Dit betekent dat de schuld blijft bestaan en dat je deze in jouw aangifte inkomstenbelasting blijft opvoeren.

Tot slot

De Wet excessief lenen kan ook in 2025 weer leiden tot ongewenste belastingaanslagen. Heb je, jouw partner of aanverwanten schulden aan jouw bv? Neem contact op met onze adviseurs over welke gevolgen deze wet voor jou kan hebben.

Disclaimer:
De inhoud van deze advieswijzer is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld, maar we aanvaarden geen aansprakelijkheid voor eventuele onjuistheden. Deze informatie is niet bedoeld om je van alle benodigde informatie te voorzien voor financiële beslissingen.