Onderzoek naar Rekenforfaits

In 2024 is er een onderzoek uitgevoerd naar de actualisering van de rekenforfaits die zijn gebaseerd op levensverwachting en rente. Deze forfaits hebben invloed op schenk- en erfbelasting, box 3 van de inkomstenbelasting, btw en overdrachtsbelasting.

Vanaf 1980 zijn de forfaits in de schenk- en erfbelasting, btw en overdrachtsbelasting niet meer aangepast. De laatste wijziging voor de inkomstenbelasting vond plaats in 2001. Sindsdien is de levensverwachting gestegen en ligt de rente veel lager dan in 1980. Dit heeft geleid tot het onderzoek voor de actualisatie van de forfaits en de noodzaak om deze actueel te houden.

Belangrijkste Aanbevelingen

Hier zijn de belangrijkste aanbevelingen uit het onderzoek, samengevat:

• Er moet een actualisatie plaatsvinden van de forfaits in de schenk- en erfbelasting, zodat deze beter overeenkomen met de werkelijke waarde van de verkrijging. De onderzoekers adviseren om de levensverwachting te baseren op de prognosetafels van het Actuarieel Genootschap. Ook wordt het aangeraden om de rente te koppelen aan de looptijd van het genotsrecht of de periodieke uitkeringen, in plaats van dezelfde rente voor iedere verkrijging te hanteren. Een onderscheid tussen vruchtgebruik met of zonder vervreemdings- en verteringsbevoegdheid wordt ook aangeraden. De actualisatie van de forfaits zou eens per tien jaar moeten plaatsvinden.
• In box 3 van de inkomstenbelasting is er geen behoefte aan actualisatie van de forfaits, omdat de meeste forfaits bij invoering van het nieuwe box 3-stelsel komen te vervallen.
• Er wordt geen actualisatie van de forfaits in de btw en de overdrachtsbelasting aanbevolen, omdat een uniforme aanpassing niet altijd leidt tot een betere inschatting van de werkelijke waarde.

Reactie van de Staatssecretaris

De Staatssecretaris van Financiën onderschrijft de conclusie van de onderzoekers om de forfaits in de schenk- en erfbelasting te actualiseren. Hij wil hierbij de aanbevolen prognosetafels van het Actuarieel Genootschap en een sekseneutrale levensverwachting als uitgangspunt nemen.

Er zal verder onderzoek plaatsvinden over het maken van onderscheid tussen vruchtgebruik met of zonder vervreemdings- en verteringsbevoegdheid. De voorgestelde veranderingen van de forfaits zullen de komende maanden worden geanalyseerd en afgewogen op uitvoerbaarheid voor zowel dienstverleners als burgers en de Belastingdienst.

Toekomstige Planning

Het is de bedoeling om de Tweede Kamer in het derde kwartaal van 2025 te informeren over de volgende stappen. Het kabinet neemt de aanbeveling om de forfaits in box 3 van de inkomstenbelasting, de btw en de overdrachtsbelasting niet te wijzigen over.